Yeni bir alışkanlık edinmek istediğimizde hepimizin duyduğu bir şey vardır:

“Sadece 21 gün yap, sonra otomatikleşir!”

Peki, bu 21 gün kuralı gerçekten sihirli mi? Yoksa sadece bir şehir efsanesi mi? Gelin, bu konuya biraz daha yakından bakalım. Belki de siz de benim gibi bu “kısa yoldan alışkanlık” fikrine kapılmışsınızdır.

Burada çok önemli bir nokta var: Maltz’ın bu fikri bilimsel bir araştırmaya değil, kendi gözlemlerine dayanıyor. Zamanla bu “en az” ifadesi unutulmuş ve sanki her yeni alışkanlık tam olarak 21 günde oluşur gibi bir inanış yaygınlaşmış. Özellikle kişisel gelişim kitapları ve seminerleri, bu basitleştirilmiş fikri alıp oldukça fazla abartmış.

Şimdi düşününce, büyük bir fiziksel değişime uyum sağlamakla (ki bu genellikle zorunluluktan kaynaklanır) yeni bir alışkanlık oluşturmak (ki bu bilinçli bir çaba gerektirir) aynı şey mi? Bence değil.

Hemen örneklendirelim: Kolunuzu kaybettiniz ve bu duruma istemeseniz de alışmak zorundasınız. Diğer taraftan gitar çalmak istiyorsunuz; iyi bir gitarist olmak içinse çok çalışmanız gerek. Tekrar ediyorum: aynı şey değil.

Ama işte böyle akılda kalıcı bir fikir, gerçeğin karmaşıklığını bir kenara bırakıp kolayca yayılabiliyor. Basit ve hızlı çözümler her zaman daha çekici gelmiştir, değil mi?

Tıpkı “günde 10 dakikada karın kası” vaat eden reklamlarda olduğu gibi…

Neyse ki bilim imdadımıza yetişiyor ve bu 21 gün efsanesine bir “dur” diyor.

2009 yılında University College London’dan Dr. Phillippa Lally ve ekibi bu konuyu detaylıca incelemiş. Tam 96 gönüllü, 12 hafta boyunca yeni bir alışkanlık oluşturmaya çalışırken takip edilmiş. Ve sonuçlar? İşte can alıcı noktalar:

• Yeni bir alışkanlık oluşturmak ortalama 66 gün sürmüş!
• Ama bu bir ortalama: bazıları 18 günde alışkanlık edinmişken, bazıları için bu süre tam 254 gün olmuş!
• Ve iyi haber: Alışkanlığı bir gün aksatmak süreci çok da etkilememiş. Yani mükemmel olmak zorunda değiliz!

Lally’nin çalışması gösteriyor ki, alışkanlık oluşturma süreci Maltz’ın gözlemlerinden çok daha karmaşık ve kişisel bir yolculuk.

Herkesin farklı bir zaman çizelgesi var ve bu süre genellikle 21 günden çok daha uzun.

Bu da demek oluyor ki, eğer 21 günde yeni bir alışkanlık edinemediysek kendimizi kötü hissetmemize gerek yok. Belki de sadece biraz daha zamana ihtiyacımız var.

Başka araştırmalar da bu fikri destekliyor. Ortalama sürelerin 59 ila 154 gün arasında değiştiği çalışmalar var. Hatta makine öğrenimiyle yapılan bir araştırma, spor salonu alışkanlığının ortalama 6 ay sürdüğünü göstermiş.

Öte yandan, el yıkama gibi daha basit alışkanlıklar, birkaç haftada yerleşebiliyor.

Düşününce, her sabah diş fırçalamayı hatırlamakla, haftada 4 gün spor yapmayı sürdürebilmek aynı kolaylıkta olabilir mi?

Madem 21 gün sihirli bir sayı değil, o zaman yeni alışkanlıklar edinmek için neler yapabiliriz? İşte sizlere birkaç pratik strateji:

Madem 21 gün sihirli bir sayı değil, o zaman yeni alışkanlıklar edinmek için neler yapabiliriz? İşte size birkaç pratik strateji:

• Gerçekçi Olun: Alışkanlıkların zaman aldığını ve herkes için farklı işlediğini unutmayın. 21 gün baskısını üzerinizden atın.
• Mükemmellik Değil, Tutarlılık Önemli: Arada bir günü kaçırmak sorun değil. Önemli olan yeniden başlamaktır. Tıpkı bir diziyi birkaç bölüm aksatıp sonra tekrar kaldığın yerden izlemeye devam etmek gibi.
• Küçük Adımlarla Başlayın: Yeni alışkanlığı küçük ve kolay adımlara bölün. Zamanla zorluğu artırabilirsiniz. Örneğin, önce günde 5 dakika meditasyon, sonra 10…
• İpuçlarını Kullanın: Alışkanlığı, zaten yaptığınız bir eyleme bağlayın. Mesela sabah kahvenizden sonra 5 dakika esneme hareketleri yapmak gibi.
• Kendinizi Ödüllendirin: Başlangıçta, alışkanlığı yerine getirdiğinizde kendinize küçük ödüller verin. Bir dizi bölümü izlemek, minik bir tatlı yemek gibi basit şeyler yeterlidir.
• İlerlemenizi Takip Edin: Not defteri, uygulama ya da takvim kullanarak ne kadar yol aldığınızı görün. Bu sizi hem motive eder hem de ilerlemenizi somutlaştırır.
• Ve Sabırlı Olun: Alışkanlık oluşturmak bir maraton, sprint değil. Kendinize karşı nazik olun ve pes etmeyin. Mario’yu bir günde bitiren olmadı; level level ilerlemek gerekiyor.

21 gün kuralı kulağa hoş gelse de, bilimsel olarak pek bir dayanağı yok. Alışkanlık oluşturmak kişisel bir süreçtir ve genellikle daha uzun zaman alır. Önemli olan sabırlı olmak, tutarlı davranmak ve kendinize karşı anlayışlı olmaktır.

Unutmayın, her küçük adım büyük bir değişimin başlangıcı olabilir!

Umarım bu yazı size 21 gün efsanesinin ötesine geçip alışkanlık oluşturma yolculuğunuzda daha gerçekçi bir bakış açısı sunmuştur. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere!